مسمومیّت کلیوی ناشی از سیس پلاتین: مطالعه مروری

سیس پلاتین، یک داروی قوی شیمی درمانی است که در درمان طیف وسیعی از سرطان های جامد (solid) از آن استفاده می شود. با این وجود، استفاده کلینیکی از آن، به دلیل بروز آسیب کلیوی و کاهش میزان تصفیه گلومرولی که در 15 تا 30% از بیماران رخ می دهد، محدود می گردد. مکانیسم های متعددی که در اختلال عملکرد کلّیه به دنبال دریافت سیس پلاتین نقش دارند، که عبارتند از: آسیب سلول های اپی تلیال توبول، انقباض در عروق کوچک کلّیه و افزایش بروز سیتوکین های پیش التهابی. مهمترین تظاهرات مسمومیّت کلیوی سیس پلاتین شامل: نارسایی حادّ کلّیه (arf) غیر الیگوریک که می تواند پیشرونده باشد، هیپومنیزیمی، سندرم شبیه فانکونی و آنمی است. افزایش خطر arf، با دریافت دوزهای بالاتر سیس پلاتین، شیمی درمانی قبلی با سیس پلاتین، اختلال عملکرد کلیوی زمینه ای و تجویز همزمان سایر عوامل نفروتوکسیک ارتباط دارد. رویکرد استاندارد برای پیشگیری از مسمومیّت کلیوی ناشی از سیس پلاتین، تجویز دوزهای کمتر سیس پلاتین به همراه تجویز فول سالین ایزوتون، قبل و بعد از تجویز سیس پلاتین می باشد. اگر چه تعدادی از عوامل دارویی شامل: تیوسولفات سدیم، ان-استیل سیستئین، تئوفیلین و گلیسین برای کاهش مسمومیّت کلیوی، مورد ارزیابی قرار گرفته اند، اما هیچ کدام نقش اثبات شده ای نداشته اند و مطالعات کلینیکی بیشتری برای اثبات اثرات احتمالی آنها نیاز خواهد بود.